แม้การผลิตไฟฟ้าด้วยพลังงานลมจะเป็นพลังงานสะอาด แต่ต้องยอมรับข้อเท็จจริงว่า กังหันลมมีข้อจำกัดที่ ผลิตได้ไม่แน่นอน จึงนับเป็นความท้าทายในการพัฒนาให้กังหันลมสามารถจ่ายไฟฟ้าได้อย่างเสถียร หรือที่เรียกว่า ‘Firm’ ซึ่งวิธีการนั้นก็คือ การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานควบคู่ไปกับการใช้ ‘ระบบการกักเก็บพลังงาน’ นั่นเอง
ต้นแบบนำพลังงานลมไปผลิตไฮโดรเจน
โครงการกังหันลมผลิตไฟฟ้าลำตะคอง ระยะที่ 2 บริเวณอ่างพักน้ำตอนบนโรงไฟฟ้าลำตะคองชลภาวัฒนา จ.นครราชสีมา จึงได้นำระบบ Wind Hydrogen Hybrid ควบคู่กับการใช้เซลล์เชื้อเพลิงมาใช้กับกังหันลม ที่จะช่วยให้ไฟฟ้าที่ผลิตจากกังหันลม สามารถจ่ายไฟฟ้าเข้าระบบได้เสถียร ซึ่งนับเป็นประเทศแรกในเอเชียที่ใช้ระบบดังกล่าว
สำหรับโครงการกังหันลมผลิตไฟฟ้าลำตะคอง ระยะที่ 2 นั้น มีกำลังผลิตรวม 24 เมกะวัตต์ กำลังผลิตกังหันลมต้นละ 2 เมกะวัตต์ จำนวน 12 ต้น ซึ่งจะอยู่ในบริเวณเดียวกับกังหันลมลำตะคอง ขนาด 1.25 เมกะวัตต์ จำนวน 2 ต้น ที่มีอยู่เดิม ซึ่งคาดว่าได้พลังงานไฟฟ้าจากกังหันลมปีละ 9.14 ล้านหน่วย และมีกำหนดจะจ่ายไฟฟ้าเข้าระบบภายในปลายปี 2560 นี้
ขณะที่ การทำงานของระบบ Wind Hydrogen Hybrid หากจะพูดให้เข้าใจง่ายๆ ก็คือ ระบบการกักเก็บพลังงานรูปแบบหนึ่ง ทว่า ไม่กักเก็บอยู่ในรูปของแบตเตอรี่ แต่เก็บอยู่ในรูปแบบของไฮโดรเจนแทน
เมื่อกังหันลมผลิตไฟฟ้าได้ ไฟฟ้าจะถูกนำไปผ่านนเครื่อง Electrolyzer หรือเครื่องแยกน้ำด้วยไฟฟ้า ซึ่งเมื่อผ่านจะทำให้น้ำ (H2O) ที่อยู่ที่เครื่อง Electrolyzer แยกออกเป็นออกซิเจน (O2) และก๊าซไฮโดรเจน (H2) โดยที่ไฮโดรเจนจะถูกนำไปกักเก็บที่ถังเก็บก๊าซไฮโดรเจน ที่โดยส่วนมากแล้ว กังหันลมมักจะผลิตไฟฟ้าได้ในช่วงเวลากลางคืน ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ความต้องการไฟฟ้าต่ำ จึงนำพลังงานที่ผลิตได้นี้มาเก็บไว้
จากไฮโดรเจนเปลี่ยนเป็นไฟฟ้าโดยใช้เซลล์เชื้อเพลิง
เมื่อมีความต้องการใช้ไฟฟ้า ขั้นตอนของการนำก๊าซไฮโดรเจนไปใช้ คือ จะนำไปผ่านเซลล์เชื้อเพลิงที่มีศักยภาพผลิตไฟฟ้าได้ 300 กิโลวัตต์ ซึ่งก๊าซไฮโดรเจนจะทำปฏิกิริยาทางเคมี ที่จะทำให้เกิดผลผลิตกระแสไฟฟ้าที่มีความคงที่ และมีเสถียรภาพ ซึ่งไฟฟ้าที่ได้นี้จะนำจ่ายให้กับศูนย์การเรียนรู้ กฟผ. ลำตะคอง และหากมีปริมาณมากกว่าความต้องการจะนำจ่ายเข้าสู่ระบบไฟฟ้าต่อไป
นวัตกรรมเพื่ออนาคตพลังงาน 4.0
นอกจากนี้ บริเวณพื้นที่ตั้งของกังหันลมลำตะคองนั้นยังมีโรงไฟฟ้าลำตะคองชลภาวัฒนา ที่เป็นโรงไฟฟ้าใต้ดินพลังน้ำแบบสูบกลับแห่งแรก และแห่งเดียวของประเทศไทย ปัจจุบันมีกำลังผลิต 500 เมกะวัตต์ และมีโครงการจะขยายกำลังผลิตเพิ่มไปอีก 500 เมกะวัตต์ รวมเป็น 1,000 เมกะวัตต์ ในปี 2561
การพัฒนาพลังงานหมุนเวียนให้สามารถจ่ายไฟฟ้าได้อย่างมั่นคง และมีเสถียรภาพ เป็นอีกก้าวสำคัญของ กฟผ. ที่ กฟผ. เดินหน้าสู่การเป็นผู้นำทางด้านพลังงานทดแทน และเป็นผู้นำในการก้าวเข้าสู่ยุคพลังงาน 4.0 ของกระทรวงพลังงาน ที่มุ่งเน้นพัฒนานวัตกรรม และนำเทคโนโลยีมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ที่มา : https://www.egat.co.th/index.php?option=com_conten...
Link ที่เกี่ยวข้อง :
องค์ความรู้เทคโนโลยีเซลล์เชื้อเพลิง Fuel Cell : https://www.fuelcell.co.th/images/content/fuelcell_...
